“กาแฟ” กับชีวิต
ทานกาแฟสักแก้วแล้วหายง่วง งานลุล่วงตาสว่างช่างสุขี
หวานมันขมกลมกล่อมกำลังดี จิบคอฟฟี่เช้าบ่ายสบายอุรา
ทุกแห่งหนทั่วไทยไม่เคยขาด มินิมาร์ท ปั๊มน้ำมัน สถานศึกษา
กาแฟฮิตติดตลาดกวาดเงินตรา แม้ราคาแพงเท่าใดพร้อมจ่ายตังค์
ทั้ง” มอคค่า” “ลาเต้” “คาปูชิโน” “เอสเปรสโซ” และหลากหลายมีให้สั่ง
เติมความสุขสร้างเสริมเพิ่มพลัง กาแฟยังคงอยู่คู่คนไทย
“กาแฟ” เป็นเครื่องดื่มที่หลายคนขาดไม่ได้ในชีวิตประจำวัน ไม่ว่าจะอยู่ในวัยเรียน วัยทำงาน วัยพักผ่อน หรือทำงานวิชาชีพใด ล้วนติดใจรสชาติและกลิ่นอันหอมกรุ่นของกาแฟกันทั้งนั้น “ทานกาแฟแล้วแก้ง่วง” เป็นเหตุผลที่คนส่วนใหญ่ต้องทานกาแฟ เนื่องจากในเมล็ดกาแฟมีคาเฟอีน (caffeine) ซึ่งเป็นสารในกลุ่มแซนทีนอัลคาลอยด์ (xanthine alkaloid) มีรสขม ช่วยกระตุ้นให้สมองตื่นตัว กาแฟร้อนๆ ทานคู่กับขนมปังหรือปาท่องโก๋เป็นอาหารมื้อเช้าแสนอร่อยที่เป็นที่นิยมไม่น้อย ในขณะที่บางคนติดใจในรสชาติกาแฟยี่ห้อดังในร้านหรู บรรยากาศดีๆ จนกลายเป็นแฟนพันธุ์แท้ ยอมจ่ายเงินซื้อกาแฟ 1 แก้วซึ่งราคาแพงกว่าข้าวแกงหรือก๋วยเตี๋ยวมารับประทาน นอกจากนี้บรรดาคอกาแฟจำนวนไม่น้อยยังติดใจกาแฟเพราะอิทธิพลของโฆษณา กาแฟบางยี่ห้อยังเสริมสรรพคุณว่ามีส่วนช่วยลดความอ้วน ด้วยส่วนผสมของวิตามิน แร่ธาตุ โอลิโกฟรุคโตส (Oligofructose) และแอล - คาร์นิทีน (L-Carnitine) ยิ่งช่วยเพิ่มความมั่นใจในการบริโภคกาแฟสำหรับผู้ที่ห่วงใยสุขภาพ
ปัจจุบันธุรกิจกาแฟในบ้านเราเติบโตอย่างเห็นได้ชัด แต่ละปีมีการทุ่มงบประมาณมหาศาลในการโฆษณาและส่งเสริมการขายกาแฟผ่านสื่อต่างๆ ท่ามกลางการแข่งขันเพื่อช่วงชิงส่วนแบ่งทางการตลาดของกาแฟหลากหลายยี่ห้อทั้งไทยและเทศ แม้แต่ประเทศเพื่อนบ้านของเราอย่างสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาวก็ยังส่งกาแฟน้องใหม่ภายใต้แบรนด์ "ดาว คอฟฟี่" บุกตลาดกาแฟในต่างประเทศ โดยเริ่มที่ประเทศไทยเป็นประเทศแรก
ในส่วนของผู้บริโภคชาวไทยก็ให้การตอบรับธุรกิจกาแฟเป็นอย่างดี กาแฟกลายเป็นส่วนหนึ่งในชีวิตประจำวันของคนจำนวนมาก หลายคนต้องทานกาแฟเป็นประจำทุกวัน มิฉะนั้นจะง่วงนอน ไม่สดชื่นกระปรี้กระเปร่า กาแฟผงชนิดทรีอินวันเป็นที่นิยมกันมากตามออฟฟิศและเป็นอาหารว่างในงานประชุมสัมมนา เพียงแค่ฉีกซองใส่ถ้วยแล้วเติมน้ำร้อนก็รับประทานได้แล้ว ในขณะเดียวกัน ผู้ที่มีกำลังทรัพย์และหลงใหลในรสชาติกาแฟก็พร้อมที่จะจ่ายเงินซื้อกาแฟสดรสเข้มมาเติมเต็มความสุขในชีวิต ทุกวันนี้จึงมีร้านขายกาแฟเกิดขึ้นมากมาย ทั้งในร้านสะดวกซื้อ ร้านอาหารต่างๆ รถเข็นขายกาแฟสดและกาแฟโบราณในย่านชุมชน แม้แต่ปั๊มน้ำมัน หรือตามตู้กดเครื่องดื่มอัตโนมัติก็มีกาแฟไว้ให้บริการ
เช่นเดียวกับในรั้วมหาวิทยาลัย ปัจจุบันมีร้านขายกาแฟชื่อดังเปิดให้บริการรับกระแสความนิยมของกาแฟสด ลูกค้าสำคัญคือนิสิตและบุคลากร มหาวิทยาลัยที่ตั้งอยู่ใจกลางเมืองอย่างจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยก็เช่นกัน จากการสำรวจพบว่ามีร้านกาแฟทั้งเล็กและใหญ่ตั้งอยู่ตามคณะต่างๆและอาคารสำคัญในรอบรั้วจามจุรี ไม่ว่าจะเป็นร้าน True Coffee (คณะวิศวกรรมศาสตร์ คณะอักษรศาสตร์ คณะครุศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ อาคารจัตุรัสจามจุรี) ร้านกาแฟอินทนิล (คณะวิทยาศาสตร์ คณะนิติศาสตร์ คณะวิศวกรรมศาสตร์ สำนักงานวิทยทรัพยากรหรือหอสมุดกลาง) บ้านไร่กาแฟ (คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์) กาแฟ Bon (คณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชี คณะวิศวกรรมศาสตร์) แม้ราคากาแฟสดจะแพงกว่ากาแฟสำเร็จรูปที่ขายตามโรงอาหารคณะและโรงอาหารส่วนกลาง แต่ก็มีผู้เข้าไปอุดหนุนและลิ้มลองกาแฟในร้านกันอย่างหนาตาในแต่ละวัน ร้านกาแฟบางร้านมีอินเตอร์เน็ต และ WiFi ไว้ให้บริการตอบสนองความต้องการของลูกค้าอีกด้วย
ไม่ว่าคุณจะเป็นคอกาแฟหรือไม่ก็ตาม คงปฏิเสธไม่ได้ว่ากาแฟได้เข้ามาเป็นส่วนหนึ่งในวิถีชีวิตของคุณและคนรอบข้างไม่มากก็น้อย ทุกสิ่งย่อมเปลี่ยนแปลงไปตามกาลเวลา ร้านกาแฟก็เช่นกัน จากร้านขายกาแฟโบราณในอดีตที่เคยรุ่งเรือง (ที่ยังอยู่ในความทรงจำ) สู่ร้านกาแฟโฉมใหม่ที่ทันสมัยในวันนี้ ไม่ว่าวันพรุ่งนี้ ร้านกาแฟจะเปลี่ยนไปอย่างไร สิ่งที่ยังคงเดิมคือคนไทยยังคงผูกพันกับกาแฟไม่แปรเปลี่ยน
สุรเดช พันธุ์ลี
หัวหน้ากลุ่มภารกิจสารนิเทศ ศูนย์สื่อสารองค์กร จุฬาฯ